Prowadzisz działalność gospodarczą i chcesz w związku z tym sprawdzić w rejestrze PESEL, czy dane, które masz w swojej bazie, są prawidłowe? Możesz złożyć wniosek o dostęp do rejestru PESEL. Sprawdź, jak to zrobić. Aby złożyć wniosek przez Internet, potrzebujesz profilu zaufanego albo certyfikatu kwalifikowanego.
W Polsce funkcjonuje wiele różnych usług, dzięki którym możecie utrudnić oszustowi wzięcie pożyczki na wasze dane — a jeśli mleko już się rozlało — przynajmniej dowiedzieć się gdzie oszust, który miał dostęp do danych z waszego dowodu osobistego, wziął pożyczkę lub kredyt. Niestety, te usługi nie tworzą jednolitego systemu, a większość z nich nie jest 100% skuteczna i w dodatku sporo kosztuje. UWAGA! Ten artykuł ma już ponad 2 lata. Jeśli chcesz poznać aktualne narzędzia i możliwości, jakie są dostępne dla ofiar wycieków, aby mogły one zabezpieczyć się przed zaciągnięciem kredytu na swoje dane lub innym złośliwym wykorzystaniem wyciekniętych/wykradzionych danych, to zachęcamy do zobaczenia naszego godzinnego webinara pt. “Jak chronić się przed skutkami wycieków danych?”, w którym krok po kroku pokazujemy co można zrobić, które z darmowych i płatnych rozwiązań działają, a które nie oraz czy faktycznie warto za nie płacić. Dostęp do nagrania naszego wykładu możecie uzyskać pod tym linkiem, jeśli podacie kod “RAMM” otrzymacie 20 PLN niższą cenę. Ponieważ coraz częściej zgłaszają się do nas Czytelnicy, którzy po różnych wyciekach danych dowiadują się, że ktoś wziął pożyczkę na ich dane, postanowiliśmy opisać co można zrobić, aby utrudnić wyłudzaczom albo po prostu dowiedzieć się, czy niebawem zastuka do was komornik. Przy okazji dowiedzieliśmy się trochę więcej o “antyfraudowych” działaniach poszczególnych firm pożyczkowych. Oto nasz poradnik — warto się z nim zapoznać, nawet jeśli Wasze dane (jeszcze) nie wyciekły. Dowiecie się co można zrobić, aby w przypadku wycieku waszych danych, przestępcy było trudniej narobić wam długów. Pożyczki na cudze dane — w Polsce to bardzo proste W połowie lutego opisywaliśmy przypadek mężczyzny, którego dane ktoś wykorzystał do wzięcia kilku pożyczek na 20 tys. zł. Chcieliśmy pokazać na tym przykładzie co może zrobić osoba, która padła ofiarą kradzieży tożsamości. Główny wniosek płynący z naszego artykułu był taki, że w Polsce jest wiele różnych rozwiązań “antyfraudowych”, z których każde rozwiązuje tylko część problemu, większość nie jest ze sobą kompatybilna, ale nawet jakby była, to oszuści dalej mogą je omijać i brać pożyczki w innych miejscach na cudze dane. Jednym słowem, niezły burałagan! W naszym artykule wspomnieliśmy o możliwości pobrania raportu z BIK-u, pobrania raportów z BIG-ów, o zastrzeganiu dowodów osobistych oraz o przepisach, o jakich należy pamiętać. Nasz artykuł był dość obszerny, a mimo to nie obejmował wszystkiego. Postanowiliśmy wgryźć się w temat głębiej i stworzyć prosty poradnik na 2 sytuacje: Moje dane wyciekły i wzięli na mnie pożyczkę, co robić? Czy mogę się jakoś zabezpieczyć przed wzięciem pożyczki, bo nie jestem pewien czy moje dane wyciekły? KBIG, i kto to robi? W wyniku rozmów z ludźmi z branży dowiedzieliśmy się, że Biuro Informacji Kredytowej (BIK) to raczej rozwiązanie “bankowe” (choć BIK współpracuje z 62 firmami pożyczkowymi. które pokrywają rynek pożyczek udzielanych on-line i bardzo dobrze, że ta współpraca jest prowadzona). Obok BIK-u istnieją rozwiązania wymiany informacji stworzone głównie przez firmy pożyczkowe i z myślą o nich. W ramach tych usług funkcjonują rozwiązania “antyfraudowe”. Z punktu widzenia firm pożyczkowych istnienie takich usług jest bardzo ważne. Wcale nie jest tak, że firma pożyczkowa zedrze skórę z każdego. Najczęściej pożyczka wzięta przez oszusta jest stratą pieniędzy dla pożyczkodawcy. Dlatego największe firmy mają swoje zabezpieczenia, o których nie chcą mówić. Pomniejsze firmy też mogą mieć jakieś zabezpieczenia. Zabezpieczenia mają na celu wykrywanie pewnych wzorców zachowań u ludzi biorących pożyczki. Jeśli oszust zdobędzie czyjeś dane to wcale nie dostanie pożyczki w pierwszym lepszym miejscu. Czasem będzie musiał najpierw zbudować sobie “dobrą” historię pożyczek w mniejszych firmach, aby przygotować “skok” na większą firmę i większą kasę. Jednym z podmiotów, które starają się przeszkadzać oszustom jest Grupa CRIF. Jej przedstawiciel Bartosz Pundyk objaśnił nam jak wygląda struktura tej grupy. W jej skład wchodzą następujące podmioty. CRIF dostarcza szereg rozwiązań do zarządzania ryzykiem kredytowym i fraudowym działających w oparciu o modele scoringowe, reguły decyzyjne oraz CRIF Solution Platform (CSP), platformę integrująca wszystkie istotne źródła danych oraz oferująca automatyzację procesów decyzyjnych i biznesowych po stronie partnera. KBIG – Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej działa w oparciu o ustawę o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (tak jak “konkurencyjne” KRD, ERIF, Infomonitor). CREDIT CHECK to system wymiany informacji branżowej w sektorze pozabankowym, który powstał z inicjatywy firm pożyczkowych Provident, Vivus, Wonga, Bocian Pożyczki, CreamFinance oraz TakTo Finanse. Inicjatywie patronują dwie organizacje: PZIP (Polski Związek Instytucji Pożyczkowych zrzeszający instytucje pożyczkowe działające w kanale internetowym) oraz KPF (Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce). Nadążącie? :) Bartosz Pundyk wyjaśnił nam, iż… w ramach systemu następuje wymiana w oparciu o 3 moduły: KBIG (…) moduł pożyczkowy (dane wychodzące poza definicję informacji gospodarczej, takie jak ilość i wartość pożyczek, czy opóźnienia w spłacie krótsze niż 60 dni itp.) oraz moduł antyfraudowy. Moduł antyfraudowy weryfikuje na bieżąco wszystkie wnioski o pożyczki od Uczestników i dostarcza danych, które pomagają ocenić prawdopodobieństwo czy dany wniosek nie jest próbą wyłudzenia pożyczki. Informacja taka rozbudowuje wiedzę o wnioskodawcy, uzyskaną z KBIG i modułu pożyczkowego o ocenę wariantów powtórzeń danych zawartych w przesyłanych wnioskach w określonych przedziałach czasu. OK. Czyli… co mogę zrobić? Zwykły szary konsument może skorzystać z dobrodziejstw tego systemu poprzez usługę Bezpieczny Pesel. Bezpieczny PESEL powstał z inicjatywy PZIP i CRIF. Rozwiązanie daje 2 możliwości: zastrzeżenia nr PESEL jeżeli jesteśmy pewni, że nie chcemy brać zobowiązań w instytucjach pożyczkowych (jest to rozwiązanie typu amerykańskiego “credit freeze”). Ale uwaga, ta blokada zadziała tylko w firmach partnerskich tego systemu!; zgłoszenia utraty dokumentu tożsamości, w sytuacji gdy istnieje ryzyko wykorzystania danych w procesie wnioskowania o kredyt. Usługa jest bezpłatna i to jest ogromny plus. Natomiast skorzystanie z tej usługi wymaga potwierdzenia tożsamości oraz przesłania do serwisu skanu lub zdjęcia dowodu. Czyli, aby chronić swoje dane przed “wyciekiem” trzeba je wcześniej samodzielnie “wyciec” do kilku instytucji i mieć nadzieję, że stamtąd nie wyciekną (nie wszystkim się to spodoba, więc ostrzegamy). Żarty na bok. Ponieważ ochrona tych danych jest dla powyższych firm kluczowa, nie podejrzewamy, że tego typu instytucje będą się świadomie przyczyniać do ich ujawnień. Spodziewamy się że chronią ich jak oczka w głowie. Warto jednak nadmienić, że amerykański odpowiednik tego typu instytucji, firma Equifax, też planowała dbać o dane Amerykanów, a mimo to je wszystkie straciła. Przez niezałatany webserwer. Podobnie jak polski KNF, który też się w porę nie załatał, przez pół roku nie wykrył złośliwego kodu na swojej stronie i umożliwił tym samym atak na posiadające niezaktualizowane oprogramowanie komputery pracowników banków, co w konsekwencji spowodowało kradzież danych z niektórych polskich banków. Wszystko można zhackować, a co jest umieszczone w internecie, na zawsze tam zostaje. Więc całkowicie rozumiemy tych, którzy nie będą chcieli udostępnić swojego dowodu komuś, kto obiecuje, że będzie go chronił. Niektórzy z Was może i byliby skorzy do takiego ruchu, ale zastanawiają się, jaki realny profit może im to przynieść. Bartosz Pundyk wyjaśnił nam, że ponad 50 firm pożyczkowych korzysta z rozwiązań indywidualnych i branżowej wymiany danych CREDIT CHECK. Te firmy mają dostęp do informacji z Bezpiecznego PESELa. Dziś w ramach CREDIT CHECK współpracujące podmioty weryfikują wszystkie wnioski w naszym systemie na bazie czego dokonywana jest weryfikacja wszelkich zmian w danych. W nowym rozwiązaniu docelowo będziemy detektować paterny fraudowe w bieżącym ruchu produkcyjnym, co pozwoli nam odpowiednio wcześniej informować kolejne podmioty o potencjalnej sytuacji fraudowej. Nie chcemy na chwilę obecną zdradzać większej ilości szczegółów. Czy CREDIT CHECK jakkolwiek współpracuje z BIK? Nie. Każdy z was może korzystać osobno z tych dwóch rozwiązań, ale one nie wymieniają się danymi między sobą. W tej kwestii widać podział finansowego świata na “bankowy” i “pożyczkowy”. A dla kogoś, kto chciałby skorzystać z obu systemów wzrasta ryzyko utraty swoich danych z kolejnego źródła, z którym tymi danymi trzeba się podzielić, aby je chronić. Co radzi PZIP? Z pytaniami na temat systemu zwróciliśmy się także do Polskiego Związku Instytucji Pożyczkowych. Wydawało się to dobrym pomysłem, gdyż związek nie zrzesza tzw. “naziemnych” firm pożyczkowych. W ustawie o kredycie konsumenckim wprowadzono definicję instytucji pożyczkowej, czyli firmy udzielającej pozabankowego kredytu konsumenckiego, która do wykonywania tego rodzaju działalności musi spełnić szereg wymogów organizacyjno-prawnych. Choć banki i firmy pożyczkowe to inne światy, prezes PZIP – Jarosław Ryba – wskazał nam na pewną zależność w obszarze bezpieczeństwa. Internetowe instytucje pożyczkowe nie udzielają pożyczek tylko “na dowód”. Do otrzymania pożyczki potrzebne jest posiadanie rachunku bankowego za pomocą, którego klient weryfikuje swoją tożsamość poprzez przesłanie przelewu 1-groszowego. Dane zawarte w dowodzie muszą się zgadzać z danymi adresata tego przelewu i to dopiero na ten rachunek, po pozytywnej ocenie wniosku kredytowego, przelewana jest kwota kredytu. Oznacza to, że do wyłudzenia pożyczki w instytucji pożyczkowej działającej online w pierwszej kolejności konieczne jest uzyskanie dostępu do rachunku bankowego klienta, lub założenie rachunku bankowego na skradzione dane klienta. (…) Innymi słowy, do wyłudzeń często dochodzi właśnie ze względu na nieszczelność procedur bankowych, dlatego zawsze informujemy poszkodowane osoby by sprawdziły, czy nie posiadają ukrytego rachunku bankowego otwartego bez ich wiedzy. Tylko jak się dowiedzieć, czy ktoś nie założył nam po cichu konta w jakimś banku? Istnieje coś takiego jak Centralna Informacja o rachunkach. Prowadzi ją Krajowa Izba Rozliczeniowa (KIR). Uzyskanie informacji o rachunku wymaga złożenia wniosku w banku lub SKOK-u. Następnie bank zwraca się do Centralnej Informacji, ta odpytuje wszystkie banki lub SKOK-i i wreszcie wnioskodawca odbiera informację o rachunkach w tej samej placówce, w której złożył wniosek. To rozwiązanie służy nie tylko zapobieganiu oszustwom. Może się przydać np. przy ustalaniu do czego macie prawo w ramach spadku. Skorzystanie z centralnej informacji to nie wszystko, co doradza Jarosław Ryba. Dla osób, na których dane ktoś wziął pożyczkę, PZIP uruchomił infolinię pod nr 800 706 813 oraz bezpłatną pomoc prawną pod adresem prawnik@ Ponieważ w latach ubiegłych otrzymywaliśmy od konsumentów wiele próśb o powiadomienie zrzeszonych firm pożyczkowych o fakcie kradzieży tożsamości, a z drugiej strony ze względu na przepisy ustawy o ochronie danych osobowych, nie mogliśmy przetwarzać tych zgłoszeń bez ich jednoznacznego potwierdzenia poszukiwaliśmy wyspecjalizowanego partnera, który stworzy odpowiedni system. W efekcie współpracy z firmą CRIF (…) powstał system który umożliwia “zastrzeżenie” danych w sektorze pozabankowym (obejmuje wiodące firmy pożyczkowe, dołączamy kolejne). To co zasadniczo różni system od innych podobnych, to fakt że jest całkowicie bezpłatny dla konsumenta i firm pożyczkowych i nigdy nie ulegnie to zmianie, a dane w nim są przetwarzane tylko i wyłącznie w celu “zastrzeżenia”. Jarosław Ryba podkreślił też, że w razie wyłudzenia nie można niejako z automatu umorzyć potencjalnie “lewej” pożyczki tylko na podstawie jednostronnego zgłoszenia wyłudzenia. Powodem są przepisy prawa i oczywiście te przypadki, gdy ktoś naprawdę wziął pożyczkę i chciałby uniknąć spłaty. Jarosław Ryba uważa jednak, że prawo stoi po stronie konsumenta i ostatecznie koszty “lewej” pożyczki weźmie na siebie pożyczkodawca. Każda firma posiada dział antyfraudowy, który na etapie otrzymania wniosku o pożyczkę, stara się zidentyfikować ewentualną próbę wyłudzenia. Według szacunków udaje się obecnie udaremnić 19 na 20 prób wyłudzenia. Wiele procesów dzieje się automatycznie, inne wspierane są przez pracę analityków. Niemniej, w przypadku pełnej kradzieży tożsamości, gdy fraudster posiada komplet danych i swobodny dostęp do konta bankowego ofiary, która dodatkowo nie jest świadoma że na jej dane rozpoczęto składanie wniosków, wykrycie próby oszustwa jest bardzo trudne. Mamy co prawda narzędzia, których nie było jeszcze kilka lat temu, jak na przykład podgląd on-line na liczbę zapytań o pożyczki w różnych firmach po PESEL-u (dzięki bazie credit-check), to jednak zanim system wykryje anomalię, pierwsze kilka prób wyłudzeń może zakończyć się skutecznie. Co więcej, z czego być może mało osób zdaje sobie sprawę, procederu wyłudzeń pożyczek i kredytów dokonują wyspecjalizowane grupy przestępcze, które inwestują w nowoczesne narzędzia i nowe sposoby kradzieży tożsamości. Jest to element przestępczości zorganizowanej, która bardzo często ma zasięg międzynarodowy. Dajcie mi w końcu ten poradnik co mam robić! Choć ten tekst wiele wyjaśnia, to w połączeniu z poprzednim naszym artykułem może wprowadzać zamieszanie. Bo co mam zrobić, kiedy ktoś weźmie na mnie pożyczkę? Chronić PESEL, zastrzec dokument, iść do gminy, pobrać raport tu, a może tam, czy naprawdę muszę za to zapłacić… jak to zapamiętać? Co warto robić, jeśli wszystkie te czynności tak naprawdę chronią Was przed wyłudzeniem tylko częściowo? Część rozwiązań antyfraudowych jest płatna (choćby usługi BIK). Praktycznie żadna usługa nie gwarantuje pełnej odporności, a my nie mamy zamiaru niczego reklamować. Dlatego nie powiemy wam “zróbcie to” lub “zróbcie tamto”. Każdy z Was musi podjąć decyzję samodzielnie. Pomyśleliśmy jednak, że w podjęciu takiej decyzji może Wam pomóc jasne wskazanie, co, gdzie, jak i za ile. Dlatego stworzyliśmy mapę orientacyjną na wypadek, gdyby ktoś wziął pożyczkę na wasze dane. Ta mapa ułatwi wam orientację, ale ostatecznie to wy musicie pomyśleć co i za ile chcecie zrobić. Mapę w formie graficznej zamieszczamy poniżej. Podzieliliśmy ją na 4 główne obszary: “sprawdzam”, “zastrzegam”, “powiadamiam” i “pamiętam o prawie”. Sądzimy, że to nie wymaga dodatkowych komentarzy. Ostrzegamy: niektóre z wymienionych usług są płatne! Ta mapka jest “nieklikalna”. Dlatego poniżej zamieszczamy listę czynności wraz z linkami do poszczególnych usług. Mamy świadomość, że ta mapa może wymagać uzupełnienia, być może w niedalekiej przyszłości. Będziemy starali się to robić na bieżąco, więc jeśli macie jakieś sugestie, zostawcie je w komentarzach. Wiemy też, że ta mapa jest brzydka. No cóż, nie jesteśmy grafikami. Jeśli ktoś z was chciałby ją odpimpować w formie jakiejś infografiki, dajcie znać, przekażemy lepszą rozdziałkę lub materiały źródłowe i wynagrodzimy zestawem niebezpiecznikowych gadżetów oraz potrzemy w waszej intencji kamień antywirusowy. Ktoś wziął pożyczkę na moje dane!!! SPRAWDZAM Czy oszust nie założył rachunków bankowych na moje dane? ( Pobieram raport z BIK ( — dzwońcie na infolinię i proście o darmowy) Ustawiam Alerty BIK ( — to już płatne i niczego nie gwarantuje Pobieram raporty z BIG-ów Infomonitor – Erif – KRD – KBIG – ZASTRZEGAM Zastrzegam dokument w systemie DOKUMENTY ZASTRZEŻONE ( Chronię PESEL Unieważniam dowód osobisty i wyrabiam nowy (w urzędzie miasta/gminy) Zmieniam hasła do serwisów internetowych, zaczynając od e-maila (często wyciek dokumentów wynika z przejęcia wcześniej skrzynki e-mail, przez którą przestępca mógł “odzyskać” hasła do pozostałych usług) POWIADAMIAM Zgłaszam oszustwo na policji Informuję firmę pożyczkową o wyłudzeniu podpierając się faktem zgłoszenia na policję Zamykam “lewe” konta Informuję policję/bank o kolejnych ustaleniach PAMIĘTAM O PRAWIE Do nakazu zapłaty z e-Sądu można zgłosić sprzeciw. Tutaj informacja jak to zrobić. Sprawa trafi do “zwykłego” sądu i tam możemy bronić swoich praw. Przed sądem aktywnie podważamy dowody. Wnosimy o sprawdzenie autentyczności podpisów, nagrań, wszelkich dowodów zawarcia pożyczki Jeśli nie wiedzieliśmy o wydanym nakazie zapłaty, mamy prawo złożyć wniosek o przywrócenie terminu na złożenie sprzeciu W razie wątpliwości szukam pomocy pod nr 800 706 813 oraz przez prawnik@ Aktualizacja 8:19 Nasza mapka została już zaktualizowana. Dodaliśmy jeszcze informacje o KBIG, gdzie również można sprawdzić informacje o sobie. Aktualizacja 15:25 Zaktualizowaliśmy mapkę. Rozwinęliśmy linię usług BIK o usługę alertów, która też może być przydatna. Lepiej zapobiegać niż reagować! A najlepiej to oczywiście w ogóle nie tracić danych. Nie łapać się na scamy i oszustwa. Problem w tym, że niektóre są tak dopracowane, że nawet ludzie z IQ wyższym niż temperatura pokojowa mogą się na nie nabrać. Dlatego warto zweryfikować swoją wiedzę w tym zakresie; dowiedzieć się jakie ataki są najpopularniejsze w Polsce, jak je wykrywać i jak się przed nimi bronić odpowiednio zabezpieczając komputer, smartfona i konta w serwisach internetowych. Dowiedz się, jak zabezpieczyć swoje pieniądze, dane i tożsamość przed cyberprzestępcami. Wpadnij na nasz kultowy 3,5 godzinny wykład pt. "Jak nie dać się zhackować?" i poznaj kilkadziesiąt praktycznych i prostych do wdrożenia porad, które skutecznie podniosą Twoje bezpieczeństwo. Na ten wykład powinien przyjść każdy, kto korzysta z internetu na smartfonie lub komputerze. Prowadzimy go przystępnym językiem, przeplatając demonstracjami ataków na żywo -- dlatego zabierz ze sobą swoich rodziców! W najbliższych tygodniach będziemy w poniższych miastach: WARSZAWA, 6 września 2022 -- kliknij tu aby się zapisać! BIAŁYSTOK, 7 września 2022 -- zapisz się klikając tutaj! LUBLIN, 13 września 2022 -- kliknij tu aby się zapisać! POZNAŃ, 18 września 2022 -- kliknij tu aby się zapisać! RZESZÓW, 22 września 2022 -- kliknij tu aby się zapisać! KRAKÓW, 26 września 2022 -- kliknijże tu i zapiszże się! KATOWICE, 3 października 2022 -- kliknij tu aby się zapisać! GDAŃSK, 7 października 2022 -- kliknij tu aby się zapisac! WROCŁAW, 11 października 2022 -- kliknij tu aby się zapisać! Zobacz pełen opis wykładu klikając tutaj lub kup bilet na wykład klikając tu. Przeczytaj także:
Numer PESEL zastrzec można nie tylko poprzez aplikację mObywatel. Osoby, które z niej nie korzystają, mogą zrobić to też w placówce banku, na poczcie oraz w urzędzie gminy. W gminie PESEL zastrzec można po złożeniu odpowiedniego wniosku, co poprzedzone jest obowiązkową weryfikacją tożsamości. Organ podejmuje działania od razu
Kradzież albo zgubienie dowodu osobistego lub prawa jazdy należy zgłosić, podobnie z kartami płatniczymi. Gdzie i jak szybko zabezpieczyć swoje dane oraz pieniądze? Sprawdź w materiale. Fot. Mariusz Kapala / Gazeta Lubuska / Polska PressKradzież albo zgubienie dowodu osobistego, prawa jazdy czy paszportu to nie tyko kłopot wynikający z konieczności wyrobienia nowych dokumentów, ale ryzyko, że dane osobowe trafią w ręce przestępców. Mając takie informacje, jak np. numer dowodu i pesel, łatwo komuś wyłudzić kredyt na nasze nazwisko, wziąć tzw. „chwilówkę” w firmie pożyczkowej. Dlatego warto zabezpieczyć się na wypadek, gdyby dokumenty dostały się w niepowołane ręce. Jak można to zrobić?Spis treściKradzież dowodu osobistego - kiedy należy zawiadomić policję?Zgubienie lub uszkodzenie dowodu osobistego - gdzie to należy zgłosić?Zgubienie dokumentów. Jak zastrzec je w banku?Zgubienie karty płatniczej lub kredytowej. Jak zabezpieczyć pieniądze?Co zrobić, gdy zgubiłem dowód rejestracyjny lub prawo jazdy?Co zrobić, gdy znalazłem cudze dokumenty? Zdarzają się sytuacje, w których przestępcy na cudze nazwisko wypożyczają lub sprzedają samochód, czy też podpisują umowy z operatorem telekomunikacyjnym. Oszuści mogą chcieć wyłudzić kredyty na nasze dane lub próbować zapłacić za produkty i towary naszymi kartami płatniczymi. Problemy oraz fakt, ze nasza tożsamość została wykorzystana mogą wyjść na jaw po wielu miesiącach lub nawet latach. Kradzież dowodu osobistego - kiedy należy zawiadomić policję?Jeżeli mamy pewność, że dokumenty został skradzione - warto powiadomić policję. Każda jednostka policji jest zobowiązana do przyjęcia zgłoszenia. Im dłużej zwlekamy - tym większe ryzyko, że ktoś się posłuży się naszymi dokumentami, które zwykle kradzione są w tym właśnie zgubienie dowodu osobistego nie jest przestępstwem i samego zgubienia nie zgłasza się na policji. Zgłoszenia należy dokonać, jeżeli ich zagięcie miało związek z przestępstwem (włamanie, kradzież, rozbój). Po zgłoszeniu na policji, nie trzeba tego ponownie robić w urzędzie lub uszkodzenie dowodu osobistego - gdzie to należy zgłosić?Jeżeli dowód osobisty zaginął lub został uszkodzony należy to zgłosić jak najszybciej w urzędzie gminy albo przez Internet. Za granicą zgłoszenia można dokonać w konsulacie - osobiście, listownie lub faksem. Jeżeli zaginiony dowód osobisty posiadał warstwę elektroniczną (tzw. e-dowód, wydany po 4 marca 2019 r.) to można również zawiesić jego ważność na 14 dni kalendarzowych, a po jego odnalezieniu - cofnąć zawieszenie. Jeśli zawieszenie nie zostanie cofnięte w ciągu 14 dni kalendarzowych - dowód zostanie automatycznie unieważniony. Przez Internet dowód można zawiesić do tego będzie:profil zaufany, lub certyfikat kwalifikowany, e-dowód. Pozwalają one potwierdzić tożsamość osoby zgłaszającej oraz zapewnią, że pod zgłaszającego nie podszywa się inna osoba. Po otrzymaniu zgłoszenia urząd unieważnia taki dokumentów. Jak zastrzec je w banku?Dodatkowo i niezależnie od zgłoszenia na policji dokumenty warto zastrzec w banku. Można tego dokonać w specjalnym systemie poprzez pośrednictwo strony internetowej W tym systemie uczestniczą wszystkie banki w Polsce oraz szereg innych firm i instytucji. Choć pełna lista uczestników, dla bezpieczeństwa nie jest jawna, to zastrzec dokumenty możemy w banku, którego jesteśmy klientem lub w innych bankach, które przyjmują zgłoszenia także od osób nie będących ich banków komercyjnych są to:Bank Pocztowy SA ( Bank Polskiej Spółdzielczości SA ( BNP Paribas Bank Polska ( Credit Agricole Bank Polska ( Plus Bank SA ( Krakowski Bank Spółdzielczy ( PKO BP SA ( Santander Bank Polska ( Santander Consumer Bank SA ( SGB-Bank ( Bank Gospodarstwa Krajowego ( Getin Bank ( Nowe dowody rejestracyjne już od 1 maja 2022. Sprawdź, czy musisz wymienićOd wszystkich osób zgłoszenia przyjmują także wybrane banki spółdzielcze, a ze SKOK-ów: SKOK Chmielewskiego, SKOK Energia. Każdego roku banki odnotowują kilka tysięcy prób wyłudzenia pieniędzy na skradziony dowód osobisty. Nawet gdyby doszło do zawarcia umowy kredytu z bankiem - ta będzie nieważna. Trzeba to będzie jednak udowodnić, co jest trudne i wymaga niejednokrotnie zaangażowania się w spory sądowe i sporządzanie ekspertyz karty płatniczej lub kredytowej. Jak zabezpieczyć pieniądze?W portfelu nosimy również karty bankowe. Każdego roku Polacy tracą ich ponad milion. Niezależnie od tego, czy zostały zgubione czy skradzione możemy skorzystać z ogólnopolskiego systemu do zastrzegania kart bankomatowych (+48) 828 828 828. Na infolinii konieczne będzie odpowiedzenie na kilka pytań weryfikujących. Dzięki temu system zastrzeże nie bierze odpowiedzialności za utratę gotówki z konta, dopóki karty kredytowe i płatnicze nie zostaną zastrzeżone. Dlatego należy je jak najszybciej zablokować. Aby dowiedzieć się, czy już ktoś nie wykorzystał naszych kart lub nie wziął kredytu na nasze nazwisko - możemy skorzystać ze strony internetowej prowadzonej przez Biuro Informacji Kredytowej które gromadzi informacje na temat historii osobisty w nowej formie? Kiedy fizyczny dokument zastąpi e-dowód w aplikacji?Aby sprawdzić te dane, konieczne jest zarejestrowanie się w serwisie na Można to zrobić na dwa sposoby:Wypełniając formularz rejestracyjny online oraz potwierdzając tożsamość klienta poprzez zeskanowanie lub sfotografowanie dowodu osobistego. Konieczne będzie także podanie numeru PESEL, numeru dowodu osobistego, danych adresowych, numeru telefonu oraz przelewu identyfikacyjnego wnoszącego 1 zł. Drugim sposobem będzie wypełnienie formularza rejestracyjnego online oraz podanie numeru PESEL, numeru polskiego paszportu lub karty pobytu, danych adresowych i numeru telefonu. W tej sytuacji BIK wyśle nam list polecony zawierający kod weryfikacyjny do wpisania w link aktywacyjny z maila. Przelewu nie trzeba będzie robić w tym wariancie. Co zrobić, gdy zgubiłem dowód rejestracyjny lub prawo jazdy?Jeżeli straciliśmy dowód rejestracyjny samochodu – warto udać się do wydziału komunikacji i transportu urzędu swojej gminy, by zgłosić zagubienie dokumentu oraz otrzymać wtórnik dowodu rejestracyjnego oraz pozwolenie czasowe. Wydanie wtórnika kosztuje 54 zł, a uzyskanie pozwolenia czasowego - 18,50 Skarbowy - Jakie sprawy załatwisz online z domu? To PIT, VAT i CITW urzędzie trzeba będzie okazać:kartę pojazdu, tablice rejestracyjne, wyciąg z rejestru badań technicznych pojazdów. W przypadku utraty prawa jazdy sprawę można zgłosić w wydziale komunikacji oraz złożyć wniosek o wydanie wtórnika dokumentu. Od 5 grudnia 2020 r. posiadacze polskich praw jazdy mogą w Polsce jeździć nie posiadając fizycznego dokumentu przy sobie. W przypadku kontroli policjant informacje o uprawnieniach sprawdza w specjalnej zrobić, gdy znalazłem cudze dokumenty?Osoba, która znalazła cudzy dowód osobisty innej osoby ma obowiązek przekazać ten dokument najbliższemu organowi gminy, policji, innemu organowi administracji publicznej. posiadaczowi. Jak "wyciągnąć" dokumenty z urzędu stanu cywilnego? Odpisy akty stanu cywilnegoPolecane ofertyMateriały promocyjne partnera
Zastrzeżenie PESEL odbywa się w dwóch krokach: Wizyta w urzędzie (wydział spraw obywatelskich, urząd stanu cywilnego). Złożenie wniosku o zastrzeżenie PESEL wraz z dokumentem tożsamości. Gdzie można zastrzec PESEL online lub stacjonarnie? Zastrzec PESEL można: Stacjonarnie - w urzędzie gminy lub urzędzie stanu cywilnego.

Ministerstwo Cyfryzacji podało sposób na sprawdzenie, czy wśród 1,4 mln pobranych w podejrzanych okolicznościach numerów PESEL znajduje się ten należący do nas. Jeśli tak się stało, zaleca złożenie wniosku do prokuratury. Resort podkreśla, że dokładnie wiadomo kto, kiedy i czyje dane pobierał – nie ma więc mowy o pokonaniu zabezpieczeń systemu PESEL przez hakerów. Ministerstwo odnotowało dużą liczbę zapytań składanych nocami od marca 2015 roku i zaleciła sprawdzenie, po co tak duża ilość danych potrzebna jest kancelariom komorniczym. Do bazy danych PESEL nie można dostać się przez internet – jest ona fizycznie odseparowana od tej sieci, komputery podłączone do rządowego archiwum korzystają z odrębnych, dedykowanych łączy. Nie oznacza to oczywiście, że pobrane dane nie mogą zostać przekazane dalej – wystarczy zgrać je na pamięć USB i przenieść do innej maszyny. Jak na razie jednak brak informacji, czy doszło do takiej sytuacji – nie ma więc podstaw by twierdzić, że doszło do wycieku. Ministerstwo Cyfryzacji stwierdziło jedynie, że o dane PESEL wnioskuje kilka podmiotów, które składają zapytania o nie w bardzo dużych ilościach i w np. porze nocnej. To zwróciło uwagę specjalistów MC. Urzędnicy na podstawie tych anomalii zawiadomili organy ścigania i dopiero te ustalą, czy doszło do przestępstwa. Komornicy mają bowiem, z mocy przepisów, dostęp do bazy PESEL. Sprawą zajęła się ABW – agencja sprawdza, co było przyczyną sprawdzania przez kancelarie komornicze danych tak dużej liczby Cyfryzacji podkreśla, że wie dokładnie czyje dane zostały pobrane. Obecnie nie ma jednak planów poinformowania zainteresowanych obywateli – działalność kancelarii komorniczych jest podejrzana, nie nosi jednak jak na razie znamion przestępstwa. Sprawie przygląda się także Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych. Jak sprawdzić, czy kancelarie komornicze pobrały nasz PESEL?Ministerstwo Cyfryzacji oferuje bezpłatnie informacje dotyczące bazy danych PESEL – w szczególności, kto w danym okresie zwracał się o ich udostępnienie. Z tej możliwości można skorzystać 2 razy w ciągu o wydanie informacji można wysłać przez internet – trzeba jednak podpisać go Profilem Zaufanym, który wyrabia się na platformie e-PUAP (a w najbliższej przyszłości będzie to można również załatwić w banku internetowym), który nie jest jeszcze zbyt popularny wśród jest złożenie wniosku w formie pisemnej – można go wysłać (pamiętając o podpisaniu i wskazaniu okresu, jaki ma zostać przeanalizowany – najlepiej podać zakres styczeń 2015 – sierpień 2016) na następujący adres: Ministerstwo Cyfryzacji Departament Ewidencji Państwowych ul. Królewska 27 00-060 WarszawaSRP Wniosek powinien mieć następującą treść: WNIOSEK DO MINISTRA CYFRYZACJI O UDOSTĘPNIENIE INFORMACJI Z LOGÓW SYSTEMU REJESTRÓW PAŃSTWOWYCHNa podstawie art. 32 ust. 1 pkt 5) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r., poz. 922) wnoszę o udostępnienie z logów Systemu Rejestrów Państwowych informacji o sposobie udostępniania moich danych osobowych zgromadzonych w rejestrze PESEL, a w szczególności informacji o odbiorcach lub kategoriach odbiorców, którym dane te zostały udostępnione w okresie styczeń 2015 – sierpień 2016. IMIĘ NAZWISKONR PESELPodpis wnioskodawcy Wniosek można także pobrać bezpośrednio ze strony Ministerstwa Cyfryzacji. Dla osób chcących mających dodatkowe pytania przygotowano specjalny numer telefonu – 22 245 59 05 – działający w godzinach odpowiedzi od resortu dowiemy się, czy nasz PESEL i towarzyszące mu dane zostały pobrane w ramach „wycieku” – co może oznaczać niebezpieczeństwo przekazania tych informacji przestępcom wyłudzającym na cudze dane kredyty. Jeśli informacje uzyskane z bazy PESEL potwierdzą, że o Twoje dane wnioskował komornik, który nie prowadził wobec Ciebie żadnego postępowania, wówczas możesz zgłosić ten fakt do prokuratury, z prośbą o nadanie statusu pokrzywdzonego w toczącym się śledztwie. Jeśli chcemy sprawdzić, czy banki i inne instytucje finansowe poszukiwały informacji na nasz temat – co może oznaczać próbę zaciągnięcia pożyczki na nasze dane – możemy skorzystać z bezpłatnych (przez ograniczony okres) usług firm komercyjnych, oferujących wysyłanie powiadomień za każdym razem, gdy ktoś zwróci się o udostępnienie informacji na nasz sprawdzić, czy ktoś próbuje wziąć na nasze dane pożyczkę?Bezpłatne udostępnianie informacji o zapytaniach z banków i instytucji finansowych udzielających pożyczek zadeklarowały dwa komercyjnie działające przedsiębiorstwa – Biuro Informacji Kredytowej oraz Krajowy Rejestr one bazy danych, w których przechowywane są wpisy na temat historii kredytowanej obywateli oraz ich ewentualnym zadłużeniu. Informacje tego typu pomagają bankom ocenić ryzyko niespłacenia przyznanego kredytu, w ramach procedowania wniosków występują więc o udostępnienie im informacji przez BIK i/lub przez przedsiębiorstwa alerty o nadejściu zapytania nie są jednak absolutnie pewnym wyznacznikiem bezpieczeństwa naszych danych- może się okazać, że parabanki i inne instytucje finansowe udzielą kredytu (na przykład chwilówki) bez sprawdzania historii kredytowej osoby, której dane zostały otrzymywać alerty od BIK – Biura Informacji Kredytowej?Informacje o dostępie do naszych danych można otrzymywać bezpłatnie przez rok od czasy założenia konta – promocja trwa do 30 września 2016 roku. Aby móc z niej skorzystać należy założyć konto w serwisie rejestracji trzeba będzie podać: numer PESEL skan lub zdjęcie dowodu osobistego numer rachunku, z którego zostanie wykonany przelew identyfikacyjny na kwotę 1 zł (nie może to być konto firmowe ani wspólne) Po założeniu konta należy uaktywnić usługę „Alerty BIK” wykorzystując kod rabatowy „ALERTY-1751”. Powiadomienia o sprawdzeniu naszej historii kredytowej można otrzymywać poprzez SMS lub okresie darmowych BIK będzie poobierać od osób korzystających z alertów opłatę w wysokości 19 zł otrzymywać alerty od KRD – Krajowego Rejestru Długów?Krajowy Rejestr Długów – należący do Biura Informacji Gospodarczej – oferuje usługę FairPay. Dzięki niej można sprawdzić, kto w ciągu ostatnich 12 miesięcy sprawdzał informacje na nasz temat. Oferowana jest także opcja wysyłania powiadomień na SMS lub e-maila za każdym razem, gdy pojawi się nowe skorzystać z FairPay, należy założyć konto w serwisie Sprawdzanie informacji na swój temat jest ma dostęp do danych bazy PESEL?Dostęp bazy danej PESEL mają: organy administracji publicznej sądy prokuratura Policja Straż Graniczna Służba Więzienna Służba Kontrwywiadu Wojskowego Służba Wywiadu Wojskowego Służba Celna Żandarmeria Wojskowa Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego Agencja Wywiadu Biuro Ochrony Rządu Centralne Biuro Antykorupcyjne Szef Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych organy wyborcze straże gminne /miejskie/ komornicy sądowi – w zakresie niezbędnym do prowadzenia postępowania egzekucyjnego organy kontroli skarbowej i wywiadu skarbowego państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne oraz inne podmioty – w zakresie niezbędnym do realizacji zadań publicznych określonych w odrębnych przepisach Polski Czerwony Krzyż – w zakresie danych osób poszukiwanych Michał Tomaszkiewicz Redaktor antyradia

Niezwłocznie zgłosić utratę dowodu osobistego w najbliższym urzędzie miasta, gminy lub placówce konsularnej Rzeczypospolitej Polskiej 1 . Skontaktować się z bankiem w celu zastrzeżenia utraconych dokumentów. Nie jest wymagane, abyśmy byli klientem danego banku 2 . Skorzystać z Systemu Zastrzegania Kart, dzwoniąc na numer (+48) 828 Jeśli właśnie zadajesz sobie pytanie: jak uchronić się przed wyłudzeniem kredytu na swoje nazwisko, i nie wiesz z którego systemu skorzystać, by zadbać o bezpieczeństwo swoich danych, to znajdujesz się we właściwym miejscu. Dziś opiszę i wyjaśnię, czym różnią się od siebie systemy: Alerty BIK, Bezpieczny PESEL i Chroń PESEL. Zapraszam do lektury! Słowami krótkiego wstępu. Z niewiadomych mi przyczyn, Państwo Polskie nie potrafi zadbać o bezpieczeństwo swoich obywateli w kwestii ochrony wrażliwych danych osobowych po zgubieniu, czy kradzieży dokumentów. Wystarczy prześledzić w wyszukiwarce Google, jakie są najczęściej wpisywane zapytania osób, które stanęły w obliczu problemu wyłudzenia danych: ktoś wziął na mnie kredyt przez internet, ktoś posługuje się moimi danymi, ktoś wziął telefon na moje dane, czy ktoś może wziąć na mnie kredyt? skradziony PESEL – co dalej? co zrobić jak ktoś weźmie kredyt na ciebie? Kradzież tożsamości to coraz częstszy problem, przez który co roku cierpią tysiące osób. Skoro Państwo Polskie nie potrafi stworzyć systemu, dzięki któremu nasze dane byłyby bezpieczne, to szansę swą upatrują w tym takie systemy jak: Alerty BIK BezpiecznyPESEL ChrońPESEL Kradzież, czy zgubienie dokumentu i wykorzystanie go przez osoby trzecie, może mieć tragiczne w skutkach konsekwencje. Historie osób których dane zostały w ten właśnie sposób wykorzystane, są setki… i historii tych wciąż przybywa. Samo natomiast “odkręcenie” całej sytuacji, w której ktoś wyłudził na Nasze dane kredyt bądź pożyczkę, trwa bardzo długo i jest strasznie czasochłonne. Można nawet czasem odnieść wrażenie, że próba udowodnienia tego, że sami padliśmy ofiarą wyłudzenia danych – nie spotyka się ze zbytnim współczuciem i chęcią pomocy ze strony banku, czy firmy pożyczkowej – co jest dla mnie niezrozumiałe! Dlatego namawiam Was, abyście sami profilaktycznie zadbali o bezpieczeństwo swoich danych, szczególnie jeśli chodzi o ochronę numeru PESEL. Alerty BIK – opinie i charakterystykaJak działają Alerty BIK?Jak zarejestrować się w Alerty BIK?Ile kosztują Alerty BIK?Czym jest i jak działa Bezpieczny PESEL?Jak zastrzec PESEL w systemie Bezpieczny PESEL? sposób działania i cennikKtórą platformę wybrać, aby chronić swoje dane i PESEL?Co zrobić, gdy ktoś wziął pożyczkę na moje dane? Alerty BIK – opinie i charakterystyka Za systemem Alerty BIK, stoi Biuro Informacji Kredytowej, a sam BIK powstał już 1997 roku, dzięki inicjatywie Związku Banków Polskich. Jak działają Alerty BIK? Zasada działania Alertów BIK wygląda w ten sposób: A więc Alerty BIK, to system oparty na monitoringu, dzięki któremu w sytuacji, kiedy oszust próbuje wyłudzić pożyczkę, czy kredyt na Twoje dane (PESEL), otrzymujesz powiadomienie w formie SMS-a. Zyskujesz tym sposobem czas na reakcję na wyłudzenie, jakiego zaraz padniesz ofiarą, po otrzymaniu SMS-a wystarczy wtedy szybko skontaktować się z BIK-iem, a BIK w takiej sytuacji zgłosi zaistniałą sytuację do podmiotu, który Twoje dane wysłał do przetworzenia. W ramach systemu Alerty BIK można także zdecydować się na zastrzeżenie kredytowe, dzięki któremu każdy kto będzie posługiwać się Twoimi danymi, nie będzie mógł zaciągnąć żadnej pożyczki, czy kredytu na te właśnie dane. Jest to jakby odgórna blokada na zaciąganie jakichkolwiek zobowiązań. Należąc do systemu BIK, będziesz w stanie zastrzec również swoje dokumenty, które zostały skradzione, lub zgubione. Dokonasz tego za pomocą aplikacji Dokumenty Zastrzeżone. Jeśli temat zastrzegania dokumentów jest dla Ciebie również interesujący, to zachęcam Cię do przeczytania poradnika: Na czym polega zastrzeżenie dowodu osobistego? Jak zarejestrować się w Alerty BIK? Wystarczy, że będziesz podążać za tymi krokami: Przejdź bezpośrednio na stronę: Alerty BIK, lub na stronę i kliknij przycisk „Klienci indywidualni” Następnie kliknij baner zaznaczony na czerwono „Alerty BIK” Kliknij „Wypełnij formularz” Następnie wystarczy jedynie wypełnić formularz swoimi danymi, potwierdzić swoją tożsamość, ustanowić hasło i aktywować Alerty BIK Ile kosztują Alerty BIK? Usługa nie jest wcale droga, bo jej koszt, to 24 zł na rok, czyli 2 zł na miesiąc. Czas jednak omówić kolejny system, jakim jest: Czym jest i jak działa Bezpieczny PESEL? Bezpieczny PESEL powstał dzięki inicjatywie KBIG (Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej i CRIF. Jeśli chcesz mieć zapewnioną ochronę przed zaciągnięciem przez oszusta kredytu na Twoje dane, to możesz też skorzystać z systemu BezpiecznyPESEL, jak działa ten system? W odróżnieniu od Alertów z BIK-u Bezpieczny PESEL nie monitoruje zapytań, jakie oszuści mogą składać w firmach pożyczkowych, posługując się naszymi danymi, lecz system blokuje nasz numer PESEL tak, aby blokadę widziało, jak najwięcej podmiotów (banki, firmy pożyczkowe i inne instytucje finansowe). Zasadniczo system oferuje dwie usługi: Zastrzeżenie danych – klient zastrzega, że nie zamierza korzystać z pożyczek, chwilówki, ani kredytów. Dlatego każdy wniosek pożyczkowy czy kredytowy, będzie podejrzany i automatycznie odrzucany. Zgłoszenie utraty dokumentów tożsamości – z inicjatywy osoby, która zgubiła dokumenty, lub które zostały jej skradzione, system ostrzega wszystkie podmioty, które z nim współpracują, że dokumenty, a w szczególności PESEL, mogły potencjalnie wpaść w ręce osób, które mogą chcieć wyłudzić pożyczkę lub kredyt. W systemie bezpieczny PESEL bierze udział ogromna liczba pożyczkodawców, są tam największe firmy pożyczkowe w Polsce, jak i małe mniej znaczące podmioty. Warto dodać również, że Jak zastrzec PESEL w systemie Bezpieczny PESEL? Wystarczy wykonać zaledwie kilka kroków, oto one: Przejdź na stronę W górnym menu z lewej strony kliknij zakładkę: „Zastrzeżenie” Następnie zostaniesz przekierowany do formularza, który trzeba wypełnić: Po potwierdzeniu swojej tożsamości Twój numer PESEL będzie monitorowany, a zarazem zablokowany tak, aby nikt nie mógł go użyć. sposób działania i cennik System to produkt, za którego stworzeniem stoi Kaczmarski GROUP, który z kolei jest częścią Krajowego Rejestru Długów KRD i to właśnie KRD jest podstawą i kwint esencji systemu chrońPESEL. Rejestrując się w systemie, zlecamy monitorowanie (podobnie jak Alerty BIK) naszych danych osobowych, oraz numeru PESEL. Od tej pory, każdy podmiot (bank, firma pożyczkowa), która złoży zapytanie do KRD BIG odnośnie do Twojej osoby, będzie przez system wyłapywana, po czym zostaniesz o tym poinformowany, że ktoś próbuje zaciągnąć zobowiązanie, posługując się Twoimi danymi. System chrońPESEL monitoruje: 328 banków spółdzielczych i komercyjnych, 150 firm pożyczkowych 15 firm oferujących usługi GSM, Internet i TV Ile kosztuje usługa? nie ukrywam, że jest to najdroższa z usług, a cennik kształtuje się w ten sposób: Decydując się na alerty z chrońPESEL, oprócz monitorowaniu Twoich danych 24/7, w przypadku takiego alertu otrzymasz instrukcję jak postępować, gdy dojdzie do wyłudzenia danych, dostaniesz też informację, gdzie dokładnie doszło do wyłudzenia lub posłużenia się Twoimi danymi. ChrońPESEL oferuje także asystę prawną, dzięki której, gdy dojdzie do zdarzenia, otrzymasz potrzebne wzory dokumentów, które należy wykorzystać w dochodzeniu swoich praw. Możliwa jest również merytoryczna pomoc, w której konsultant infolinii poinstruuje Cię co robić. Oprócz ochrony przed wyłudzeniem pożyczki lub kredytu na Twoje dane, system oferuje także szereg innych usług, i są to: Sprawdzenie KRD Sprawdzenie wiarygodności firmy Dopisanie dłużnika do listy dłużników KRD Powiadomienie o założeniu firmy na Twoje dane Możliwość sprawdzenia kto używał Twojego numeru PESEL w ciągu ostatniego roku Oczywiście dostęp do wymienionych wyżej opcji umożliwi Ci jedynie odpowiedni pakiet, który wykupisz (patrz: „Zakres usług w pakietach”, do wyboru masz więc: Silver Gold Platinum Którą platformę wybrać, aby chronić swoje dane i PESEL? Pamiętaj, że każdy z trzech przeze mnie opisanych systemów, to prywatna firma i tak naprawdę mimo krzykliwych, przepełnionych pewnością siebie banerów, które znajdują się na stronie każdego z systemów, nikt nie jest w stanie dać Ci 100% pewności, że nigdy do wyłudzenia pożyczki czy kredytu na Twoje dane nie dojdzie. Żaden z systemów nie umożliwia również zniesienia z Ciebie odpowiedzialności, za udowodnienie podmiotowi, w którym doszło do wyłudzenia pożyczki czy kredytu, że to nie Ty zaciągałeś zobowiązanie. Jeśli padniesz ofiarą oszusta, który wyłudził na Twoje dane cokolwiek, wciąż ciążyć będzie na Tobie obowiązek udowodnienia swojej niewinności, aby zobowiązanie mogło zostać w pełni umorzone. Korzystanie z systemu Alertów BIK, Bezpieczny PESEL, czy Chroń PESEL, to zyskanie przewagi nad oszustem, którą jest czas. Czas gra tutaj ogromną rolę, bo wiedząc, że ktoś właśnie użył Twoich danych, czyli po otrzymaniu alertu, masz szansę, by podjąć działania, które uniemożliwią oszustowi dalsze okradanie Cię. Co zrobić, gdy ktoś wziął pożyczkę na moje dane? Jeśli nie korzystasz jeszcze z żadnego z wyżej wymienionych systemów, a masz pewne wątpliwości i chcesz sprawdzić, czy ktoś nie zaciągnął na Ciebie pożyczki, lub kredytu, to warto wtedy postępować według poniższej instrukcji: Sprawdzenie siebie w kilku systemach: Sprawdź, czy oszust nie założył na Twoje dane rachunku bankowego, który może posłużyć mu do późniejszego wyłudzenia pożyczki bądź kredytu na Twoje dane. Przejdź do strony Pobierz raport BIK, dzięki któremu sprawdzisz, jak wygląda Twoja historia kredytowa, czy masz jakieś zaciągnięte pożyczki bądź kredyty. Jednorazowy raport BIK kosztuje 39 zł Oprócz sprawdzenia się w BIK-u możesz jeszcze sprawdzić się w takich rejestrach jak: KRD, InfoMonitor, ERIF, czy KBIG. Jak zastrzec dowód osobisty? Jeśli doszło do utraty dokumentu tożsamości, czy to wskutek kradzieży, czy zagubienia, należy przejść na stronę i tam dokonać zastrzeżenia. Zastrzec dokumenty możesz również w wyżej omawianych systemach. Następnie unieważnij swój dowód osobisty w Urzędzie Miasta lub Gminy oraz wyrób nowy dokument. Powiadomienie zaangażowanych w oszustwo podmiotów Zgłoś przestępstwo wyłudzenia danych na Policji Poinformuj firmę pożyczkową lub bank, w którym doszło do wyłudzenia. Po rozpoczęciu postępowania wyjaśniającego informuj podmioty o dalszym przebiegu sprawy. Nakaz zapłaty, komornik itd. Jeśli nie miałeś pojęcia, że ktoś wyłudził na Twoje dane pożyczkę lub kredyt, i otrzymasz nakaz zapłaty z sądu, to musisz zgłosić sprzeciw od nakazu zapłaty, podnosząc oszustwo, którego padłeś ofiarą. Sprawa zostanie wtedy rozpatrzona w sądzie, gdzie dalej będziesz bronić swoich praw. Sprzeciw od nakazu zapłaty – wzór Warto w czasie rozprawy sądowej poprosić o sprawdzenie autentyczności podpisu, który znalazł się na umowie pożyczkowej, poproś o sprawdzenie nagrań wideo z pomieszczenia firmy pożyczkowej, w której zaciągana była pożyczka. Jeśli nie miałeś pojęcia, że został wobec Ciebie wydany nakaz zapłaty, po czym uprawomocnił się i komornik zajął Twoje konto bankowe lub wynagrodzenie, to masz prawo wnieść do sądu wniosek o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu. Jeśli nie wiesz, od czego zacząć i potrzebujesz pomocy, to zawsze może zwrócić się o poradę do Polskiego Związku Instytucji Pożyczkowych (PZIP). Bezpłatna infolinia konsumencka dostępna jest pod numerem 800 706 813 Warto przeczytać: Czy Alerty BIK jest bezpieczny? Oceń mój artykuł: (3 votes, average: 5,00 out of 5)Loading...
Jak zastrzec swój numer pesel. Wśród najważniejszych rozwiązań, jakie zawarto w regulacji jest to, że zastrzeżenie lub cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL będzie można dokonać elektronicznie – także przy użyciu aplikacji mObywatel – lub osobiście w siedzibie dowolnej gminy. Docelowo przewiduje się także możliwość
Złodzieje tożsamości. PESEL w niepowołanych rękach - Poradnik Orange dla firm Wyszukiwarka Złodzieje tożsamości. PESEL w niepowołanych rękach Aktywności, w których posługujemy się numerem PESEL, takie jak założenie działalności gospodarczej czy wzięcie pożyczki, zostawiają po sobie cyfrowe ślady. Dzięki nim można sprawdzić, czy nasze dane nie dostały się w niepowołane ręce oraz podjąć odpowiednie kroki w razie, gdyby do tego doszło. Nikt nie chce sobie wyobrażać, że padnie ofiarą oszustwa, ani myśleć o tym, co musiałby wtedy zrobić. Warto jednak poznać możliwości, jakimi dysponujemy. Dzięki temu możemy uchronić się przed nieprzyjemnościami lub zminimalizować szkody, gdy już dojdzie do najgorszego. To zaś można osiągnąć, zabezpieczając swój PESEL. Jak wynika z badań przeprowadzonych przez serwis i Krajowy Rejestr Długów pod patronatem Urzędu Ochrony Danych Osobowych, blisko 25 proc. ankietowanych (23,6 proc.), deklaruje, że zdarzyło im się, by w trakcie rozmowy telefonicznej ktoś poprosił ich o podanie numeru PESEL, numeru i serii dowodu osobistego lub danych do logowania w bankowości elektronicznej. Monitorowanie numeru PESEL Najgorszy scenariusz to taki, w którym dochodzi do kradzieży PESEL – a co za tym idzie naszej tożsamości – czyli sytuacji, gdy ktoś bezprawnie posługuje się naszymi danymi przez dłuższy czas, a my nie mamy o tym pojęcia. Dysponując naszym numerem PESEL, oszust może złożyć wniosek o pożyczkę, kupić na raty drogi sprzęt, podpisać umowę z operatorem, a nawet założyć firmę. Wyjaśnianie, że nie jesteśmy winni serii nadużyć popełnionych z wykorzystaniem naszych danych, będzie kosztowało dużo czasu i nerwów. Tym więcej, im więcej takich wykroczeń miało miejsce. Odbudowanie reputacji biznesu po takim zdarzeniu również może okazać się wyzwaniem. Zawsze znajdzie się ktoś, kto uzna, że wprawdzie nie była to nasza wina, ale jednak niesmak pozostał. Dlatego im szybciej odkryjemy i zgłosimy nieprawidłowości, tym lepiej. To zaś będzie możliwe dzięki bieżącemu monitorowaniu naszego numeru PESEL. Jeśli ktoś bezprawnie się nim posługuje, zostawi ślady w jednej lub kilku bazach – CEIDG, KRS czy KRD. Czy ktoś się pode mnie podszywa? Na co zwracać uwagę? Jeśli w terminie regulujemy wszystkie płatności, a mimo to pojawiamy się w Krajowym Rejestrze Długów, nie łudźmy się, że to tylko pomyłka. Wówczas jest wielce prawdopodobne, że padliśmy ofiarą oszusta i ktoś się pod
Ministerstwo Cyfryzacji ogłosiło uruchomienie opcji zastrzeżenia numeru PESEL w państwowym rejestrze. Aby skorzystać z usługi, wystarczy zalogować się na portal mObywatel, podejść do banku czy urzędu pocztowego. Chociaż usługa działa bez zarzutu, to aktualnie przed niczym nie chroni. Na praktyczne konsekwencje przyjdzie nam poczekać aż do czerwca 2024 roku. Numer PESEL to to jedenastocyfrowy symbol numeryczny, jednoznacznie identyfikujący osobę fizyczną. Numer zawiera datę urodzenia, numer porządkowy, oznaczenie płci i liczbę kontrolną. Nadaje go minister właściwy ds. informatyzacji. Osobie, której dane są gromadzone w rejestrze PESEL nadaje się numer identyfikacyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności — numer ten w skrócie nazywamy numerem PESEL. Numer PESEL składa się z 11 cyfr — zawiera datę urodzenia, numer porządkowy, symbol płci i liczbę kontrolną: data urodzenia zawarta jest w pierwszych sześciu cyfrach w następującej kolejności: dwie ostatnie cyfry roku urodzenia, miesiąc urodzenia wraz z zakodowanym stuleciem urodzenia oraz dzień urodzenia; stulecie urodzenia kodowane jest poprzez dodanie do liczby oznaczającej miesiąc urodzenia: liczby 80 — w przypadku osób urodzonych w latach 1800-1899, liczby 0 — w przypadku osób urodzonych w latach 1900-1999, liczby 20 — w przypadku osób urodzonych w latach 2000-2099; jednocyfrowe liczby oznaczające rok, miesiąc lub dzień poprzedza się cyfrą "0", z zastrzeżeniem zasady określonej w pkt 2; numer porządkowy osoby zawarty jest w cyfrach od siódmej do dziesiątej, przy czym ostatnia cyfra numeru porządkowego zawiera oznaczenie płci: cyfrę parzystą (w tym "0") dla kobiet, a cyfrę nieparzystą dla mężczyzn; jedenasta cyfra jest liczbą kontrolną. Cyfra ta umożliwia elektroniczną kontrolę poprawności nadanego numeru identyfikacyjnego. Jak nadaje się numer PESEL Numer PESEL może być nadany z urzędu lub na wniosek osoby. Numer nadaje z urzędu: kierownik urzędu stanu cywilnego sporządzającego akt urodzenia dla dzieci obywateli polskich i cudzoziemców zamieszkałych i urodzonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, których dane są gromadzone w rejestrze PESEL; organ gminy właściwy do zameldowania na pobyt stały albo pobyt czasowy dla osób, których dane są gromadzone w rejestrze PESEL; organ wydający polski dokument tożsamości (dowód osobisty lub paszport) dla osób zamieszkałych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, które ubiegają się o polski dokument tożsamości; organ gminy właściwy dla dzielnicy Śródmieście miasta stołecznego Warszawy — dla osób, dla których nie można ustalić organu właściwego w sposób wyżej opisany. Nadawanie numeru PESEL na wniosek Osobie obowiązanej na podstawie odrębnych przepisów (innych niż ustawa o ewidencji ludności) do posiadania numeru PESEL, numer nadaje minister właściwy do spraw informatyzacji na jej wniosek. Wniosek taki przyjmuje organ gminy, który zameldował zainteresowaną osobę na pobyt stały lub czasowy, a w przypadku, gdy osoba ta nie ma miejsca zameldowania, organ gminy właściwy dla siedziby pracodawcy tej osoby. Jeśli nie da się ustalić właściwego organu gminy – wniosek przyjmuje organ gminy właściwy dla dzielnicy Śródmieście miasta stołecznego Warszawy. Zainteresowana osoba lub jej przedstawiciel ustawowy składa umotywowany pisemny wniosek wraz z dokumentami potwierdzającymi dane we wniosku (np. paszport, akty stanu cywilnego, itp.) do właściwego organu gminy. We wniosku o nadanie numeru PESEL należy podać faktyczną podstawę prawną, z której wynika obowiązek posiadania numeru PESEL. W przypadku, gdy jakiś podmiot/urząd (np. ZUS czy Urząd Skarbowy) wymaga podania numeru PESEL, to powinien wskazać również przepis prawa, z którego wynika obowiązek posiadania tego numeru. Z wnioskiem o nadanie numeru PESEL może również wystąpić pełnomocnik, wówczas do wniosku należy dołączyć także stosowne pełnomocnictwo oraz potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Zmiana numeru PESEL Numer PESEL jest zmieniany w przypadku: sprostowania daty urodzenia; zmiany płci; nadania numeru PESEL na skutek omyłki organu administracji publicznej mającej wpływ na numer PESEL lub wprowadzenia w błąd organu administracji publicznej co do tożsamości osoby. Organem właściwym do wystąpienia o zmianę numeru PESEL jest: kierownik urzędu stanu cywilnego dokonujący w akcie urodzenia zmian, o których mowa powyżej w pkt 1 i 2; organ, który wystąpił o nadanie numeru PESEL z urzędu lub przyjął wniosek o nadanie tego numeru — w przypadku omyłki organu administracji publicznej mającej wpływ na numer PESEL lub wprowadzenia w błąd organu administracji publicznej co do tożsamości osoby. Organ, który wystąpił o nadanie lub zmianę numeru PESEL, powiadamia zainteresowaną osobę o nadaniu lub zmianie tego numeru. Raz nadany numer PESEL nie może być ponownie nadany innej osobie. Osoba, której zmieniono numer PESEL, od chwili powiadomienia jej o zmianie numeru, nie może posługiwać się poprzednio nadanym numerem PESEL. Oprócz tego należy zgłosić na policję utratę dowodu i dodatkowo zastrzec PESEL w banku, co uniemożliwiłoby wykorzystanie danych do wypłaty gotówki. Wiele osób zastanawia się czy może wziąć kredyt na PESEL dziecka. Jest to oczywiście niemożliwe z powodu konieczności przejścia jednej z dostępnych form weryfikacji tożsamości. Czy warto korzystać z Zastrzeżenia kredytowego? Nieuczciwa osoba, która wejdzie w posiadanie Twoich danych osobowych, może próbować podszyć się pod Ciebie i wyłudzić kredyt na Twoje dane. Jeśli wcześniej poinformujesz banki i firmy pożyczkowe, że nie chcesz aby, na Twoje dane były udzielane zobowiązania kredytowe, możesz pokrzyżować plany przestępcy. Dlatego warto włączyć Zastrzeżenie kredytowe w portalu BIK. Gdy na Twoje dane będzie składany wniosek o kredyt lub pożyczkę, instytucja finansująca sprawdzi w BIK status Twojego zastrzeżenia (pod warunkiem, że ta instytucja finansująca przystąpiła uprzednio do systemu Zastrzeżenia kredytowego). Jeśli instytucja finansująca otrzyma informacje o włączonym zastrzeżeniu - nie udzieli finansowania. Ważne - włączenie Zastrzeżenia kredytowego nie jest równoznaczne z cofnięciem zgody na otrzymywanie od instytucji finansujących ofert kredytowych. Gdy włączysz zastrzeżenie, banki i firmy pożyczkowe będą mogły wysyłać do Ciebie oferty kredytowe - jednak te, które uczestniczą w systemie Zastrzeżenia kredytowego, nie udzielą finansowania. Najprościej można to zrobić w nowej wersji aplikacji mObywatel (ta funkcjonalność pojawi się w „apce” w piątek 17 listopada), jak również na stronie internetowej obywatel.gov.pl. Zastrzec numer PESEL można również „klasycznie”, w każdym urzędzie miasta i gminy, jak również w placówce pocztowej i banku. W Urzędzie Kto może się starać o nadanie numeru PESEL? Gdzie złożyć wniosek o numer PESEL w miejscowości Ślemień? PESEL online - czy można złożyć wniosek przez Internet? Ile kosztuje uzyskanie numeru PESEL? Jak uzyskać numer PESEL dla obywateli polskich? Jak uzyskać numer PESEL dla dziecka za granicą? Ile czeka się na uzyskanie numeru PESEL? Gdzie odebrać numer PESEL? Dane w rejestrze PESEL Jak sprawdzić poprawność numeru PESEL? Zastrzeżenie numeru PESEL Zaświadczenie o posiadanym numerze PESEL Gdzie złożyć wniosek, druk (dokumenty) dot. sprawy - numer PESEL dla obywateli polskich w miejscowości Ślemień? Dokumenty do pobrania - wzory wniosków i druków (PDF, DOC) dot. sprawy - numer PESEL dla obywateli polskich Numer PESEL wymagany jest w momencie wyrabiania polskiego dowodu osobistego lub paszportu. Również niektóre urzędy i instytucje wymagają jego podania przy załatwianiu różnych spraw urzędowych. Poniżej opisujemy, jak otrzymać numer PESEL. Kto może się starać o nadanie numeru PESEL? O numer PESEL mogą starać się osoby z polskim obywatelstwem. Gdzie złożyć wniosek o numer PESEL w miejscowości Ślemień? Wniosek o nadanie numeru PESEL należy złożyć w Urzędzie Miasta/Gminy w miejscowości Ślemień. PESEL online - czy można złożyć wniosek przez Internet? Na ten moment nie ma takiej możliwości. Wniosek o nadanie numeru PESEL należy dostarczyć do urzędu w miejscowości Ślemień osobiście lub przez miejscowości Ślemień Ile kosztuje uzyskanie numeru PESEL? Usługa jest bezpłatna. Jak uzyskać numer PESEL dla obywateli polskich? Jeśli numer PESEL jest potrzebny wnioskującemu do wyrobienia dowodu osobistego lub paszportu (sprawdź, jak wyrobić dowód osobisty w miejscowości Ślemień lub paszport w miejscowości Ślemień) nie musi przygotowywać specjalnych dokumentów. Numer PESEL dostanie automatycznie, gdy będzie składał wniosek o dowód osobisty lub paszport. Sytuacja wygląda inaczej podczas starania się o nadanie numeru PESEL w innym celu. Wówczas należy przygotować: wniosek o nadanie numeru PESEL, dokument potwierdzający tożsamość i inne dane, które zostaną wpisane we wniosku. Jeśli wniosek będzie zawierał braki, urząd wezwie wnioskującego do ich uzupełnienia, zaś jeżeli nie będzie spełniać wymogów urzędowych - urząd go nie rozpatrzy. Ważne! We wniosku należy wpisać faktyczną podstawę prawną, z której wynika obowiązek posiadania numeru PESEL. Jeśli jakiś urząd (na przykład ZUS czy Urząd Skarbowy) wymaga podania numeru PESEL, powinien wskazać również przepis prawa, z którego wynika obowiązek posiadania tego numeru. Jak uzyskać numer PESEL dla dziecka za granicą? Nadanie numeru PESEL dziecku mieszkającemu i urodzonemu za granicą, lecz posiadającemu polskie obywatelstwo (przez prawo krwi) jest możliwe tylko po złożeniu wniosku o wydanie pierwszego polskiego dowodu tożsamości - w tym przypadku paszportu. Krok 1. Transkrypcja zagranicznego aktu urodzenia w polskim rejestrze ksiąg stanu cywilnego Transkrypcji można dokonać w dowolnym urzędzie stanu cywilnego w Polsce lub w polskim konsulacie (poza granicami kraju). Wniosek o transkrypcję zagranicznego aktu urodzenia może złożyć: osoba, której akt dotyczy, rodzice małoletniego dziecka - wniosek może złożyć jeden rodzic, osoba, która wykaże interes prawny w transkrypcji aktu urodzenia innej osoby, pełnomocnik. Po transkrypcji wnioskujący otrzyma polski akt urodzenia, na podstawie którego można ubiegać się o wydanie polskiego dokumentu tożsamości. Krok 2. Złożenie wniosku o wydanie paszportu Aby dziecko mogło otrzymać numer PESEL wystarczy złożyć wniosek o wydanie paszportu - całą procedurę dokładnie opisujemy tutaj → paszport dla dziecka w miejscowości Ślemień Ile czeka się na uzyskanie numeru PESEL? Urzędnik przyjmie zgłoszenie od razu. Jeśli numer PESEL zostanie przyznany, wnioskujący otrzyma powiadomienie w tej sprawie. Gdzie odebrać numer PESEL? Jeżeli numer PESEL wymagany jest do wyrobienia dowodu osobistego lub paszportu, wnioskujący otrzyma go w urzędzie, w którym składał wniosek o dowód osobisty lub paszport. Jeżeli zaś numer PESEL jest potrzebny w innym celu, niż do wyrobienia dowodu osobistego lub paszportu, wnioskujący otrzyma go: w urzędzie miasta/gminy właściwym dla miejsca zameldowania, w urzędzie miasta/gminy, na której terenie jest siedziba pracodawcy - w przypadku braku miejsca zameldowania, w urzędzie dzielnicy Śródmieście miasta stołecznego Warszawy (ul. Nowogrodzka 43) - jeśli wnioskodawca nie pracuje lub jego pracodawca ma siedzibę poza granicami Polski. Dane w rejestrze PESEL Jak sprawdzić poprawność numeru PESEL? Weryfikacja, czy numer PESEL jest poprawny, jest bardzo prostą procedurą, którą można wykonać samodzielnie w domu. Co należy zrobić? Aby sprawdzić PESEL, wystarczy dokonać obliczeń według podanego wzoru: 1*a + 3*b + 7*c + 9*d + 1*e + 3*f + 7*g + 9*h + 1*i + 3*j gdzie litery od a do j oznaczają kolejne cyfry numeru PESEL. Ostatniej cyfry nie uwzględnia się w obliczeniach. Z otrzymanego wyniku należy wziąć ostatnią cyfrę i odjąć od liczby 10. Wynik odejmowania powinien być zgodny z ostatnią cyfrą numeru PESEL. Jeżeli tak jest - numer PESEL jest poprawny. Zastrzeżenie numeru PESEL Każdy obywatel ma prawo do zastrzeżenia swojego numeru PESEL. Kiedy ta opcja jest szczególnie przydatna? gdy obywatel chce chronić swoje dane przed kradzieżą tożsamości, gdy obywatel chce zapobiegać zaciąganiu pożyczek w swoim imieniu, podczas utraty bądź kradzieży dokumentów zawierających numer PESEL. Jak zastrzec numer PESEL? Należy wejść na stronę Kliknąć przycisk "Zastrzeż". W kolejnym kroku należy wypełnić formularz. Po przesłaniu formularza numer PESEL zostanie zastrzeżony. Potwierdzenie dokonania tej operacji otrzymamy na podany wcześniej adres e-mail. Zastrzeżenie numeru PESEL można cofnąć w każdym momencie. Zaświadczenie o posiadanym numerze PESEL Podczas załatwiania niektórych spraw urzędowych w miejscowości Ślemień wymagane jest okazanie zaświadczenia o posiadanym numerze PESEL. Jak je uzyskać? Wystarczy złożyć odpowiedni wniosek do Urzędu Miasta/Gminy w miejscowości Ślemień, okazać przy tym dokument tożsamości i uiścić opłatę skarbową w wysokości 17 złotych. Z opłaty zwolnione są osoby, które starają się o zaświadczenie: o numerze PESEL nadanym po raz pierwszy, po zmianie numeru PESEL. Wniosek może zostać złożony przez pełnomocnika - wówczas koniecznie jest uiszczenie dodatkowej opłaty w wysokości 17 złotych (o ile pełnomocnik nie należy do najbliższej rodziny). Uwaga! O zaświadczenie o nadaniu numeru PESEL można się starać także w imieniu osoby zmarłej! Podstawa prawna Ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności ( 2022 poz. 1191, z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z 4 stycznia 2012 r. w sprawie nadania lub zmiany numeru PESEL (Dz. U. z 2015 r. Gdzie złożyć wniosek, druk (dokumenty) dot. sprawy - numer PESEL dla obywateli polskich w miejscowości Ślemień? Dokumenty do pobrania - wzory wniosków i druków (PDF, DOC) dot. sprawy - numer PESEL dla obywateli polskich
Dziś zastrzegę PESEL, ale bank sprawdzi to w czerwcu. Od 17 listopada można zastrzec swój numer PESEL, choć realna korzyść z takiej decyzji przyjdzie dopiero 1 czerwca 2024 roku. To właśnie wtedy banki i inne instytucje będą musiały najpierw sprawdzić, czy podany PESEL nie jest zastrzeżony.
Dlaczego warto zastrzegać dokumenty? Utracone dokumenty np.: dowód osobisty, prawo jazdy czy paszport mogą zostać wykorzystane np. do wyłudzania kredytów, robienia zakupów z odroczoną płatnością, kradzieży wypożyczanych przedmiotów, podpisywania umów najmu w celu kradzieży dobytku lub unikania opłat. .
  • 6p87ccm68y.pages.dev/655
  • 6p87ccm68y.pages.dev/415
  • 6p87ccm68y.pages.dev/171
  • 6p87ccm68y.pages.dev/245
  • 6p87ccm68y.pages.dev/383
  • 6p87ccm68y.pages.dev/578
  • 6p87ccm68y.pages.dev/97
  • 6p87ccm68y.pages.dev/968
  • 6p87ccm68y.pages.dev/425
  • 6p87ccm68y.pages.dev/420
  • 6p87ccm68y.pages.dev/716
  • 6p87ccm68y.pages.dev/490
  • 6p87ccm68y.pages.dev/206
  • 6p87ccm68y.pages.dev/607
  • 6p87ccm68y.pages.dev/581
  • jak zastrzec numer pesel w banku